Màn trập là gì ? Màn trập được ví von như một tấm cửa có thể đóng mở, giúp bộ phận cảm biến máy ảnh tiếp nhận ánh sáng nhiều hay ít. Kỹ thuật đóng mở màn trập thường hay bị bỏ qua, đặc biệt là với các máy ảnh DSLR và các ống kính ( lens ) chống rung. Nếu bỏ qua kỹ thuật này, hình ảnh chuyển động mà bạn chụp được dễ xảy ra hiện tượng nhòe, rung. Hãy xem chính xác lý do tại sao tốc độ màn trập của máy ảnh lại quan trọng như vậy, cách thực hiện và cách bạn có thể tránh các sự cố do màn trập làm hình ảnh của bạn không như mong muốn:
Khi bạn đang cầm máy ảnh và nhấn nút mở cửa trập, bạn thường sử dụng ngón trỏ kết hợp với lòng bàn tay để giữ ổn định. Hầu hết máy ảnh, bạn cũng phải di chuyển ngón tay đó đến vị trí xa về một phía của tâm cảm biến hoặc phím bấm . Điều đó có nghĩa là bất kỳ chuyển động dư thừa nào ở vị trí đó đều có thể bị ảnh hưởng rất nhiều, nhất là khi màn trập được mở ra với tấm ảnh mà bạn mới chụp được . Bạn mong mỏi vượt qua mọi khó khăn, tịnh tâm bản thân và cầm chắc máy ảnh, bạn nhấn nút chụp và “BAM!”, Tất cả sự chuẩn bị đó đã đi mất vì bạn đã làm cho máy ảnh lắc lư vào thời điểm quan trọng nhất ( màn trập mở ra nhưng máy ảnh rung ) ! :))
Ngay cả với máy ảnh được gắn trên chân máy , hành động đơn giản là nhấn nút chụp cũng có thể gây ra nhòe, rung ở bức ảnh cuối cùng. Điều này đặc biệt đúng khi chụp bằng ống kính tele, vì mọi chuyển động nhỏ nhất đều được phóng đại theo tỷ lệ tương tự như hình ảnh ở trong ống ngắm lúc bạn nhìn thấy. Đó là một trong những lý do chúng ta nên sử dụng chân máy ngay từ đầu, và làm chủ được kỹ thuật đóng mở màn trập trong những tình huống này.
Nếu bạn muốn làm chủ thao tác đóng mở màn trập trên máy ảnh bằng ngón tay, có một số bước quan trọng cần làm theo. Như đã đề cập ở trên, bạn nên cần có một tư thế ổn định, sử dụng chân máy ( Tripod ) hoặc chân máy đơn ( monopod ) nếu cần và bạn đang cầm máy ảnh bằng tay (cánh tay hoặc khuỷu tay ), bạn phải tựa vào được cơ thể hoặc một vật, nơi ổn định. Nếu bạn đang lấy nét theo cách thủ công, hãy làm điều đó trước khi bắt đầu chụp. Bây giờ, chúng ta hãy thực hiện từng bước sau đây:
- Giữ hơi thở của bạn: Ngay trước khi bạn nhấn nút, hãy hít vào bình thường và giữ hơi thở của bạn. Đừng làm điều này quá một hoặc hai giây, nếu không bạn sẽ thất bại.
- Kích hoạt lấy nét tự động: Hãy nhấn nhẹ nửa chừng nút và tạm dừng cho đến khi lấy được nét. Điều này có thể mất nhiều thời gian nhưng trong nhiều trường hợp ống kính đang lấy nét, các bộ phận bên trong hoặc bên ngoài sẽ chuyển động. Chờ xác nhận trong kính ngắm hoặc tiếng “bíp” cho biết máy ảnh đã sẵn sàng.
- Kích hoạt màn trập: Khi hoàn tất bước 2, nhấn nhẹ hoàn toàn nút mở màn trập.
- Giữ ổn định: Giữ nút nhấn cho đến khi bạn nghe thấy màn trập đóng. Trên máy ảnh DSLR, giọt gương sẽ cho thấy điều này khá rõ ràng, trong khi bạn có thể cần phải lắng nghe kỹ hơn với các máy ảnh khác. Bằng cách nhấn giữ nút cho đến khi bạn biết cửa trập đã đóng, bạn sẽ tránh được khả năng máy ảnh bị rung khi thả lỏng ngón tay.
- Thả nút: Đừng chỉ nhấn nút. Cố gắng nhớ thả ra một cách trơn tru khi bạn nhấn nó. Thao tác này sẽ giúp bạn chuẩn bị và đặt thời gian cho một lần nhả cửa trập khác nếu bạn muốn chụp nhanh một cảnh khác.
Thực hành đóng mở màn trập trên máy ảnh của bạn. Giữ cho thao tác ngón tay của bạn trơn tru và chắc chắn, nhưng nhẹ nhàng và tập trung vào thời điểm nhấn nút. Bạn sẽ không chỉ thấy chất lượng hình ảnh của mình tốt hơn mà còn tiết kiệm được độ hao mòn trên máy ảnh. Một số nhiếp ảnh gia thậm chí có thể sử dụng ngón tay khác thay cho một hành động tự nhiên là sử dụng ngón trỏ và điều đó sẽ cho ra một tấm ảnh mượt mà hơn. Luôn thử nghiệm và khám phá ra thứ phù hợp nhất đối với mình, nhưng chìa khóa để có một bức hình tuyệt vời là rèn luyện trí óc, ngón tay và sự đam mê của bạn.
Bây giờ, bất kể bạn thực hiện lời khuyên này tốt và thường xuyên như thế nào, cũng sẽ có lúc không thể tránh khỏi việc rung, lắc. Điều này sẽ cho chúng ta biết những kinh nghiệm sau:
- Giữ tốc độ đóng mở màn trập cao nhất có thể. Màn trập mở càng lâu, khả năng xảy ra hiện tượng nhòe chuyển động càng cao.
- Sử dụng chân máy, chân máy đơn hoặc thiết bị chống rung khác.
- Sử dụng nút chụp từ xa. Cách tốt nhất để tránh rung máy là giữ tay khỏi máy.